Türkiye'nin Enerji Stratejisinde Yeni Perde: Offshore Rüzgâr
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Türkiye'nin Ulusal Enerji Planı doğrultusunda, açık deniz (offshore) rüzgâr enerjisi potansiyelini harekete geçirmek için düğmeye bastı. 1 GW ve üzeri kapasitelerde olması beklenen ilk ihaleler için hazırlıkların hızlandığı bildirildi.
Bu hamle, Türkiye'nin enerji portföyünü çeşitlendirmek, ithalat bağımlılığını azaltmak ve yüksek kapasite faktörlü temiz enerjiye geçişi sağlamak için kritik bir adım olarak görülüyor.
İhale Tasarımı ve Kilit Başlıklar
Gündemdeki ihalelerin, YEKA (Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanları) modeline benzer, ancak offshore'un dinamiklerine özel bir yapıda olması bekleniyor. Tartışılan kilit başlıklar şunlar:
- Yerli Katkı ve Tedarik Zinciri: İhalelerin sadece enerji üretimi değil, aynı zamanda yerli 'kule', 'kanat', 'kablo' ve 'temel' sanayisini geliştirecek bir yan sanayi hedefiyle kurgulanması.
- Liman Altyapısı: Devasa türbin bileşenlerinin montajı ve denize indirilmesi için limanların 'marshalling port' (montaj ve sevkiyat limanı) olarak hazırlanması.
- Bağlantı ve Şebeke: Üretilen yüksek gücün karaya nasıl çıkarılacağı ve mevcut enterkonnekte sisteme nasıl entegre edileceği.
- Teknoloji Seçimi: İhalelerin sığ denizler için sabit temelli (fixed-bottom) mi, yoksa derin deniz potansiyeli için yüzer (floating) teknolojileri de mi kapsayacağı.
Zorluklar ve Fırsatlar
Zorluklar:
Offshore rüzgâr, karasal rüzgâra göre daha yüksek başlangıç yatırım maliyeti (CAPEX) ve daha karmaşık çevresel etki değerlendirme (ÇED) süreçleri gerektirir. Balıkçılık, deniz trafiği ve askeri/sivil radar sistemleriyle uyumlu planlama şarttır.
Beklenen Kazanımlar:
Yüksek yatırım maliyetine rağmen, offshore rüzgârın avantajları büyüktür:
- Yüksek Kapasite Faktörü: Denizdeki rüzgârın daha güçlü ve istikrarlı olması sayesinde, %50-60'lara varan kapasite faktörleri ile daha baz yüke yakın üretim.
- Bölgesel İhracat: Türkiye'nin, gelişen bu sektörde bir üretim ve teknoloji merkezi (hub) hâline gelme potansiyeli.
- İstihdam: İnşaat, işletme ve bakım (O&M) aşamalarında binlerce kişilik nitelikli istihdam yaratma fırsatı.